Wilsverklaring: maak schriftelijk bekend wat jij wilt
In een wilsverklaring schrijf je op hoe jij bepaalde beslissingen rond zorg en medische behandeling graag geregeld wilt hebben. In zo’n verklaring leg jij dus jouw voorkeuren vast. Er zijn verschillende verklaringen zoals een niet-reanimeerverklaring, een zorgverklaring of een euthanasieverklaring. Waarom zou je zo’n verklaring laten opmaken? Nou, deze is dus nuttig als jij niet lang zelfstandig meer in staat bent je keuzes te maken. Dan helpt het om die keuzes alsnog weerspiegeld te zien in een schriftelijke verklaring.
Medische zaken die je wilsverklaring uit de doeken doet
In zo’n geschreven verklaring staat duidelijk welke wensen jij hebt als het om medische behandelingen gaat. Dat kan vrij ingrijpend zijn, tot en met keuzen rondom je levenseinde. Denk bijvoorbeeld aan een euthanasieverklaring. Die legt uit welke behandelingen jij niet meer wilt en welke nog wel. Een aantal zaken die je kunt aangeven in een verklaring zijn:
- Wanneer nog ziekenhuisopname
- je standpunt met betrekking tot sondevoeding
- wel of geen reanimatie
- welke behandeling vind je niet nodig (bijv. chemotherapie)
- welke geneesmiddelen wil je niet (bijv. morfine)
- wanneer stoppen met eten en drinken toedienen
- wel of geen orgaandonatie
- wel of niet aan de beademing
- wie heeft beslisbevoegdheid als jij je wensen niet langer kunt uiten
- wel of geen dialyse
Heeft een wilsverklaring een verplichtend karakter?
Niet alle wensen in je verklaring hoeven te worden gevolgd. Stel, je beschrijft welke behandelingen of zorg je niet wilt, dan moet een arts die respecteren. Wil je niet gereanimeerd worden, dan zal de arts dat dienen te respecteren. Echter, wil je op een gegeven moment euthanasie, dan kan de arts ook dat verzoek respecteren maar hij hoeft dat niet op te volgen. Dat is een wens waar de arts zelf bezwaar tegen kan maken. Natuurlijk kan een andere arts die wens dan overnemen. Het is in dit geval verstandig iemand aan te wijzen die zaken voor je regelt als jij dat niet meer kunt. Zo’n vertegenwoordiger kan je verklaring dan communiceren naar een arts die wel bereid is om over te gaan tot euthanasie.
Drie verschillende verklaringen
Een wilsverklaring maak je om aan te geven welke medische besluiten je wilt zien als je zelf niet langer vaardig bent om je besluiten te communiceren. In die zin is een euthanasieverklaring gelijk, alleen deze gaat verder. Als je ondraaglijk en uitzichtloos lijdt, regelt zo’n document dat je tot zelfdoding wilt overgaan. Een derde verklaring is een medische volmacht. Daarmee geef je je medische behandeling aan, wat je wel en niet wilt. Maar ook wie volmacht hebben tot je medisch dossier; veelal je naasten. Zij hebben dan door de volmacht het recht om namens jou te spreken en te besluiten.
Blijft een verklaring altijd geldig?
Het kan voorkomen dat een wilsverklaring op een gegeven moment niet meer klopt. En dat je bepaalde stukken wilt veranderen. Je kunt zo’n verklaring altijd wijzigen of zelfs geheel herroepen. Het is dan wel verstandig iedereen die op de hoogte is van je oude verklaring (o.a. de huisarts) meteen in te lichten over de wijzigingen die je hebt aangebracht. Een wilsverklaring blijft geldig tot het moment van je overlijden.